main-examination
निबंध (PYQ) :विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, अंतर्गत सुरक्षा
Science and Technology, Internal Security – विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, अंतर्गत सुरक्षा
निबंध (PYQ) :अर्थव्यवस्था, पर्यावरण आणि विकास
Economy, Environment and Development – अर्थव्यवस्था, पर्यावरण आणि विकास
निबंध (PYQ) : भारत- लोकशाही, प्रशासन, समाज, संस्कृती
India: Democracy, Administration, Society, Culture – भारत: लोकशाही, प्रशासन, समाज, संस्कृती
निबंध (PYQ) : सुभाषिते, तत्वज्ञानात्मक, नीतिशास्त्र
Quote based, Philosophy, Ethics – सुभाषिते, तत्वज्ञानात्मक, नीतिशास्त्र
निवडणुकांच्या संदर्भातील काही कळीचे मुद्दे
भारतीय निवडणूक प्रक्रियेच्या संदर्भात अनेक मुद्दे चर्चेत असतात. या मुद्यांचा एकंदरीत निवडणूकीय प्रक्रियेवर आमूलाग्र परिणाम होतात. त्यामुळे त्यासंदर्भात चर्चा करणे अगत्याचे आहे. युपीएससीने देखील वेळोवेळी या संदर्भात पूर्व आणि मुख्य परीक्षेत प्रश्न विचारले असून, मुलाखतीच्या दृष्टीने देखील हे मुद्दे महत्त्वाचे आहेत. पेड न्यूज प्रेस कौन्सिलच्या अहवालानुसार प्रिंट आणि इलेक्ट्रॉनिक मीडियामध्ये प्रसिद्ध झालेल्या कोणत्याही बातमीसाठी किंवा…
लोकप्रतिनिधित्व कायदे
लोकशाही शासन संरचनेत मुक्त आणि पारदर्शक निवडणूक प्रक्रिया अत्यंत महत्त्वाची असते. जेणेकरून लोकांनी निवडून दिलेलेच सरकार सत्तेत येईल. याच अनुषंगाने भारतीय लोकशाहीला सक्षम करण्यासाठी निवडणुकीच्या संदर्भात कायदे करण्याचे स्पष्ट अधिकार भारतीय संविधानाने प्रदान केले आहेत. जसे की भारतीय संविधानाच्या अनुच्छेद 82 अंतर्गत संसदेस मतदारसंघ पुनर्रचनेचा अधिकार देण्यात आला आहे. ज्यानुसार प्रत्येक जनगणनेनंतर केंद्र सरकार मतदारसंघ…
ई-शासनाचे उद्दिष्ट आणि प्रारुप काय आहे?
शासन व्यवहाराच्या बदलत्या स्वरूपानुसार जागतिक पातळीवर तत्पर शासन व्यवहार अंमलात आणण्यासाठी माहिती व तंत्रज्ञानाचा वापर वाढला आहे. यातूनच पुढे ई-शासन (ई-गव्हर्नन्स) ही संकल्पना उदयास आली आहे. या लेखात आपण ई-शासनाच्या संदर्भातील मूलभूत माहिती घेणार आहोत. तसेच यानंतरच्या लेखात आपण भारतातील आतापर्यंतची ई-शासनाची प्रक्रिया आणि शासन स्तरावरील विविध उपाय योजना यांचा आढावा घेणार आहोत. शासनाच्या विविध…
सामान्य अध्ययन – 4 (2018 प्रश्नपत्रिका)
खण्ड A SECTION A Q1. (a) सिविल सेवाओं के संदर्भ में सार्विक प्रकृति के, तीन आधारिक मूल्यों का कथन कीजिए और उनके महत्त्व को उजागर कीजिए। (150 शब्द) State the three basic values, universal in nature, in the context of civil services and bring out their importance. (150 words) 10 (b) उपयुक्त उदाहरणों सहित “सदाचार-संहिता”…