निम्नलिखित प्रत्येक प्रश्न का उत्तर 200 शब्दों से अधिक नहीं होना चाहिए। शब्द-विस्तार की अपेक्षा प्रश्नोत्तर की अन्तर्वस्तु अधिक महत्वपूर्ण है। सभी प्रश्नों के अंक समान हैं। Answer the following questions in not more than 200 words each. Contents of the answers are more important than their length. All questions carry equal marks. 12.5×20=250 1…
सभी प्रश्नों के उत्तर दीजिए जो प्रत्येक 150 शब्दों से अधिक नहीं होने चाहिए। उत्तर की अन्तर्वस्तु उसकी लम्बाई से अधिक महत्त्वपूर्ण है। सभी प्रश्नों के समान अंक हैं। Answer all the questions in NOT MORE THAN 150 words each. Contents of the answer are more important than its length. All questions carry equal marks….
प्रश्नों के उत्तर बन्धनी में विनिर्दिष्ट शब्द सीमा से ज्यादा न हों। उत्तर की विषय-वस्तु शब्द सीमा से अधिक महत्त्वपूर्ण है। Answer questions in NOT MORE than the word limit specified for each in the parenthesis. Content of the answer is more important than its length. दक्षिण भारत के राजनैतिक इतिहास की दृष्टि से अधिक…
सामान्य अध्ययन :- ४ नीतिशास्त्र, सचोटी आणि अभियोग्यता. या अंतर्गत समाविष्ट असलेले प्रमुख विषय म्हणजे नीतिशास्त्र, सचोटी आणि योग्यता. या पेपरमध्ये उमेदवारांची सचोटी, सार्वजनिक जीवनातील समंजसपणा आणि समाजाशी व्यवहार करताना त्याला सामोरे जाव्या लागणाऱ्या विविध समस्या आणि संघर्षाबाबतच्या समस्या सोडविण्याच्या दृष्टिकोनाशी संबंधित समस्यांबाबत उमेदवारांची वृत्ती आणि दृष्टिकोन तपासण्यासाठीच्या प्रश्नांचा समावेश असेल. यावरील प्रश्नांमध्ये पैलू निश्चित…
सामान्य अध्ययन :- ३ तंत्रज्ञान, आर्थिक विकास, जैवविविधता, पर्यावरण, सुरक्षा व आपत्ती व्यवस्थापन महाराष्ट्राच्या काही भारांशासह भारतीय अर्थव्यवस्था आणि नियोजनशी संबंधीत मुद्ये, साधनसंपतीचे एकत्रीकरण, वाढ, विकास व रोजगार. सर्वसमावेशक वाढ व त्यातून उद्भवणाऱ्या समस्या. सरकारी अर्थसंकल्प. देशाच्या विविध भागातील मुख्य पिके व पीक पद्धती, विविध प्रकारचे सिंचन व सिंचन पद्धती, साठवण, शेती उत्पादनांची वाहतूक व…
सामान्य अध्ययन :- २ प्रशासन, संविधान, राज्यशास्त्र, सामाजिक न्याय व आंतरराष्ट्रीय संबंध महाराष्ट्राच्या काही भारांशासह भारतीय संविधान- ऐतिहासिक पार्श्वभूमी, उत्क्रांती, वैशिष्टे, सुधारणा, महत्त्वपूर्ण तरतुदी आणि मूलभूत संरचना. संघ व राज्ये यांची कार्ये व जबाबदाऱ्या संघराज्य रचनेशी संबंधित प्रश्न व आव्हाने, स्थानिक पातळीवर अधिकार आणि वित्त व्यवस्था यांचे प्रदान आणि त्यातील आव्हाने. विविध अंगामधील अधिकारांची विभागणी,…
सामान्य अध्ययन :- १ भारतीय वारसा आणि संस्कृती, इतिहास आणि जागतिक भूगोल महाराष्ट्राच्या काही भारांशासह भारतीय संस्कृतीमध्ये प्राचीन ते आधुनिक काळापर्यंत असलेली कलेची रूपे, साहित्य व स्थापत्य कला यांच्या ठळक पैलूंचा समावेश केला राहील. महाराष्ट्रातील संत चळवळीच्या विशेष संदर्भात भक्ती चळवळ आणि त्याचे तत्त्वज्ञान. आधुनिक भारताच्या इतिहासातील अठराव्या शतकाच्या मध्यापासून आजपर्यंतच्या महत्वपूर्ण घटना, महत्वपूर्ण व्यक्ती…
