सामान्य अध्ययन – 1 (2020 प्रश्नपत्रिका)

सामान्य अध्ययन – 1 (2020 प्रश्नपत्रिका) Q1. शैलकृत स्थापत्य प्रारंभिक भारतीय कला एवं इतिहास के ज्ञान के अति महत्त्वपूर्ण स्रोतों में से एक का प्रतिनिधित्व करता है। विवेचना कीजिए। (150 शब्दों में उत्तर दीजिए) The rock-cut architecture represents one of the most important sources of our knowledge of early Indian art and history. Discuss. (Answer…

Read More

सामान्य अध्ययन – 1 (2019 प्रश्नपत्रिका)

सामान्य अध्ययन – 1 (2019 प्रश्नपत्रिका) Q1. गांधाराई कला में मध्य एशियाई एवं यूनानी-बैक्ट्रियाई तत्त्वों को उजागर कीजिए । (150 शब्दों में उत्तर दीजिए) Highlight the Central Asian and Greco-Bactrian elements in the Gandhara art. (Answer in 150 words) 10 Q2. 1857 का विप्लव ब्रिटिश शासन के पूर्ववर्ती सौ वर्षों में बार-बार घटित छोटे एवं…

Read More

सामान्य अध्ययन – 1 (2018 प्रश्नपत्रिका)

भारतीय कला विरासत का संरक्षण वर्तमान समय की आवश्यकता है। चर्चा कीजिए। (उत्तर 150 शब्दों में दें) Safeguarding the Indian art heritage is the need of the moment. Discuss. (Answer in 150 words) 10 भारतके इतिहास की पुनर्रचना में चीनी और अरबी यात्रियों के वृत्तांन्तों के महत्व का आकलन कीजिए। (उत्तर 150 शब्दों में दें)…

Read More

सामान्य अध्ययन – 1 (2017 प्रश्नपत्रिका)

Q1. आप इस विचार को, कि गुप्तकालीन सिक्काशास्त्रीय कला की उत्कृष्टता का स्तर बाद के समय में नितांत दर्शनीय नहीं है, किस प्रकार सही सिद्ध करेंगे? (150 शब्द) How do you justify the view that the level of excellence of the Gupta numismatic art is not at all noticeable in later times? (150 words) 10…

Read More

सामान्य अध्ययन – 1 (2016 प्रश्नपत्रिका)

निम्नलिखित सभी प्रश्नों के उत्तर दीजिए। प्रत्येक प्रश्न का उत्तर अधिकतम 200 शब्दों में दीजिए। प्रत्येक प्रश्न समान अंक का है। Answer all the following questions. Each question is to be answered in not more than 200 words. Each question carries equal marks. प्रारम्भिक बौद्ध स्तूप-कला, लोक वर्ण्य-विषयों एवं कथानकों को चित्रित करते हुए बौद्ध…

Read More

सामान्य अध्ययन – 1 (2015 प्रश्नपत्रिका)

निम्नलिखित प्रत्येक प्रश्न का उत्तर 200 शब्दों से अधिक नहीं होना चाहिए। शब्द-विस्तार की अपेक्षा प्रश्नोत्तर की अन्तर्वस्तु अधिक महत्वपूर्ण है। सभी प्रश्नों के अंक समान हैं। Answer the following questions in not more than 200 words each. Contents of the answers are more important than their length. All questions carry equal marks. 12.5×20=250 1…

Read More

सामान्य अध्ययन – 1 (2014 प्रश्नपत्रिका)

सभी प्रश्नों के उत्तर दीजिए जो प्रत्येक 150 शब्दों से अधिक नहीं होने चाहिए। उत्तर की अन्तर्वस्तु उसकी लम्बाई से अधिक महत्त्वपूर्ण है। सभी प्रश्नों के समान अंक हैं। Answer all the questions in NOT MORE THAN 150 words each. Contents of the answer are more important than its length. All questions carry equal marks….

Read More

सामान्य अध्ययन – 1 (2013 प्रश्नपत्रिका)

प्रश्नों के उत्तर बन्धनी में विनिर्दिष्ट शब्द सीमा से ज्यादा न हों। उत्तर की विषय-वस्तु शब्द सीमा से अधिक महत्त्वपूर्ण है। Answer questions in NOT MORE than the word limit specified for each in the parenthesis. Content of the answer is more important than its length. दक्षिण भारत के राजनैतिक इतिहास की दृष्टि से अधिक…

Read More

सामान्य अध्ययन :- ४ अभ्यासक्रम

सामान्य अध्ययन :- ४ नीतिशास्त्र, सचोटी आणि अभियोग्यता. या अंतर्गत समाविष्ट असलेले प्रमुख विषय म्हणजे नीतिशास्त्र, सचोटी आणि योग्यता. या पेपरमध्ये उमेदवारांची सचोटी, सार्वजनिक जीवनातील समंजसपणा आणि समाजाशी व्यवहार करताना त्याला सामोरे जाव्या लागणाऱ्या विविध समस्या आणि संघर्षाबाबतच्या समस्या सोडविण्याच्या दृष्टिकोनाशी संबंधित समस्यांबाबत उमेदवारांची वृत्ती आणि दृष्टिकोन तपासण्यासाठीच्या प्रश्नांचा समावेश असेल. यावरील प्रश्नांमध्ये पैलू निश्चित…

Read More

सामान्य अध्ययन :- ३ अभ्यासक्रम

सामान्य अध्ययन :- ३ तंत्रज्ञान, आर्थिक विकास, जैवविविधता, पर्यावरण, सुरक्षा व आपत्ती व्यवस्थापन महाराष्ट्राच्या काही भारांशासह भारतीय अर्थव्यवस्था आणि नियोजनशी संबंधीत मुद्ये, साधनसंपतीचे एकत्रीकरण, वाढ, विकास व रोजगार. सर्वसमावेशक वाढ व त्यातून उद्भवणाऱ्या समस्या. सरकारी अर्थसंकल्प. देशाच्या विविध भागातील मुख्य पिके व पीक पद्धती, विविध प्रकारचे सिंचन व सिंचन पद्धती, साठवण, शेती उत्पादनांची वाहतूक व…

Read More